Strona ta poświęcona jest
stereofonicznym amplitunerom lampowym. Urządzenia te produkowane były w
USA i Japonii od drugiej połowy lat 50-tych do lat 70-tych zeszłego
wieku. Rynkiem na którym głównie je sprzedawano były USA, ale także
Australia, Kanada oraz w niewielkiej ilości Europa. I oczywiście
Japonia. Ze względu na kraj producenta oraz różnice w konstrukcji,
jakości podzespołów i montażu, typach stosowanych lamp amplitunery można
podzielić na amerykańskie, japońskie oraz inne - "firmowe" - o
nieoznaczonym (najczęściej była to Japonia) kraju producenta.
Amplitunery są połączeniem dwóch elementów tj,
wzmacniacza i tunera w jednej obudowie mających przy tym wspólny
zasilacz. Takie połączenie to najbardziej uniwersalny układ pozwalajacy
obniżyć koszty przy zachowaniu wysokich parametrów elementów składowych.
Istotną cechą odróżniająca amplituner od radia to brak w obudowie
głośników lub zespołów głośnikowych. Pierwsze amplitunery były to
konstrukcje monofoniczne i pojawiły się w pierwszej połowie lat 50-tych.
Po nich nadeszła era sprzętów stereofonicznych i lawina konstrukcji,
które wyznaczyły standardy tej kategorii audio na następnych 30 lat.
Na początku lat 60-tych nie było na rynku
amerykańskim znaczącego producenta elektroniki użytkowej, który nie
produkował urządzeń w tym segmencie. A że lampy elektronowe wówczas
dominowały to stereofoniczne urządzenia lampowe stały sie prawie tak
powszechne jak radia w Europie. Amerykanie wyprzedzili wtedy Europę
która produkowała wówczas z małymi wyjątkami różnego typu i czasami
nawet stereofoniczne klony tzw. odbiorników stołowych. I trwało to do
lat 70-tych.
Prócz mało znaczącego zachodnioeuropejskiego eksportu
amerykański rynek sprzętu audio zasilany był przede wszystkim przez
miejscowy potencjał produkcyjny takich firm jak np. H.H Scott, Fisher,
Bogen, Harman-Kardon oraz japońskich eksporterów Pioneer,
Sansui, Trio (później Kenwood). Na rynek dostarczano nie tylko
amplitunery ale także wzmacniacze zintegrowane, przedwzmacniacze,
monobloki, tunery, korektory, zestawy audio do samodzielnego montażu,
zestawy do konsoli oraz do zabudowy w ścianach. Oddzielną kategorią
dostawców były firmy dające "brand" czyli markę. Wykorzystywały one
potencjał produkcyjny głównie japońskich i z rzadka amerykańskich
producentów i sprzedawały ich wyroby pod swoimi markami jak Lafayette,
Monarch, Olson i Martel.
Zaskoczeniem dla wielu osób stykających się poraz
pierwszy ze sprzętami lampowymi stereo z lat 50-tych i 60-tych zeszłego
wieku był sam fakt, że one wciąż były sprawne. Kolejnym zaskoczeniem
była jakośc dźwięku jaki się z tych sprzętów uzyskuje. Starsi, którzy
mieli kontakt z lampowymi urządzeniami takimi jak radia stołowe, mogą do
pewnego stopnia wiedzieć jak "gra" lampowe urządzenie. Ale młodsi,
odrośli w epoce mp3 takiego doświadczenia nie mają. Trudno im nieraz
uwierzyć, że wzmacniacz lampowy o mocy 2 x 10 W gra tak jak reklamowane
kino domowe o mocy kilkuset Wat tworząc przy tym przestrzeń dźwiękową
bardziej pełną niźli przy tym kinie. Warto posłuchać. Wartość tych
zabytkowych sprzętów lampowych stereo systematycznie wzrasta, a ich
dostępność spada.
I jeszcze kwestie nazewnictwa. Słowo "receiver" w
języku angielskiem oznacza odbiornik np. komunikacyjny. Dlatego też by
poprawnie zdefiniować w angielskim języku urządzenie znane nam jako
"amplituner" należało dołożyć do "odbiornika" przymiotnik - "stereo".
Witryna ta zawiera w większości opisy
amplitunerów japońskich. Nie wynika to z jakiś szczególnych ich zalet,
ale z faktu, że były najczęściej wykonywane (ale nie wszystkie) na
napięcia zasilające zgodne ze standardami amerykańskimi 110V i
europejskimi 220V.
Wszystkie prezentowane zdjęcia przedstawiają
urządzenia takie, w jakim stanie zostały odnalezione. I dlatego też mogą
posiadać niektóre podzespoły jak np. gałkę czy włącznik nieoryginalne.
